Η πολιτική ποιότητας της ΕΕ στοχεύει στην προστασία των ονομάτων συγκεκριμένων προϊόντων για την προώθηση των μοναδικών χαρακτηριστικών τους, που συνδέονται με τη γεωγραφική τους προέλευση καθώς και με την παραδοσιακή τεχνογνωσία.
Στο πλαίσιο του συστήματος αυτού, τα ονόματα των προϊόντων που καταχωρούνται ως γεωγραφικές ενδείξεις προστατεύονται νόμιμα έναντι απομίμησης και κακής χρησης εντός της ΕΕ και σε τρίτες χώρες όπου έχει υπογραφεί ειδική συμφωνία προστασίας.
Για όλα τα συστήματα ποιότητας, οι αρμόδιες αρχές κάθε κράτους μέλους της ΕΕ λαμβάνουν τα απαραίτητα μέτρα για την προστασία των καταχωρημένων ονομασιών στην επικράτειά τους. Πρέπει επίσης να αποτρέπουν και να σταματούν την παράνομη παραγωγή ή εμπορία προϊόντων που χρησιμοποιούν ένα τέτοιο όνομα.
Οι μη ευρωπαϊκές ονομασίες προϊόντων μπορούν επίσης να εγγράφονται ως γεωγραφικές ενδείξεις εάν η χώρα καταγωγής τους έχει διμερή ή περιφερειακή συμφωνία με την ΕΕ, η οποία περιλαμβάνει την αμοιβαία προστασία των εν λόγω ονομάτων.
Τα ονόματα διαφόρων προϊόντων (κρασί, τρόφιμα, αρωματισμένοι οίνοι και αλκοολούχα ποτά), που παράγονται σε πολλές χώρες εκτός της ΕΕ, όπως η Κολομβία ή η Νότια Αφρική, προστατεύονται.
Στην Κύπρο υπάρχουν πέντε προϊόντα που έχουν καταχωρησθεί στην ΕΕ. Το Κολοκάσι Σωτήρας έχει καταχωρησθεί ως Προστατευόμενη Ονομασία Προέλευσης – ΠΟΠ. Το Γλυκό Τριαντάφυλλο Αγρού, τα Κουφέτα Αμυγδάλου Γεροσκήπου, το Παφίτικο Λουκάνικο και το Λουκούμι Γεροσκήπου έχουν καταχωρηθεί ως Προστατευόμενη Γεωγραφική Ένδειξη – ΠΓΕ.
Τι σημαίνει Προστατευόμενη Ονομασία Προέλευσης;
Η ένδειξη ΠΟΠ για ένα προϊόν είναι στην ουσία η ονομασία η οποία ταυτοποιεί ένα προϊόν το οποίο παράγεται, μεταποιείται και παρασκευάζεται σε καθορισμένη γεωγραφική περιοχή βάσει καθορισμένων προδιαγραφών, με τις πρώτες ύλες παραγωγής του να προέρχονται και αυτές από τη δεδομένη γεωγραφική περιοχή, ενώ η ποιότητα ή τα χαρακτηριστικά του να είναι άμεσα συνδεδεμένα με την εν λόγω περιοχή.
Τι σημαίνει Προστατευόμενη Γεωγραφική Ένδειξη;
Η ένδειξη ΠΓΕ είναι η ονομασία που ταυτοποιεί ένα προϊόν το οποίο έχει παραχθεί ή μεταποιηθεί ή προπαρασκευαστεί σε συγκεκριμένη γεωγραφική περιοχή βάσει καθορισμένων προδιαγραφών, χωρίς όμως τα συστατικά παραγωγής/ παρασκευής του να προέρχονται κατ ‘ανάγκη από την εν λόγω γεωγραφική περιοχή, ενώ η ποιότητα, η φήμη ή άλλο χαρακτηριστικό του συνδέεται άμεσα με τη δεδομένη περιοχή.
Υπάρχει ωστόσο και μια τρίτη ένδειξη, αν και δεν έχουμε προϊόντα στην Κύπρο που ανήκουν σε αυτή την κατηγορία. Πρόκειται για τα Εγγυημένα Παραδοσιακά Ιδιότυπα Προϊόντα – ΕΠΙΠ που αφορούν γεωργικά προιόντα και τρόφιμα με παραδοσιακό χαρακτήρα, είτε στη σύνθεση είτε στα μέσα παραγωγής.